Podczas ostatniego posiedzenia ekspertów z Parlamentarnego Zespołu ds. Medycyny Bólu eksperci zarekomendowali wprowadzenie zakazu reklam leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty oraz ograniczenie wystawiania recept za pośrednictwem tzw. receptomatów. Czy to realna i potrzebna zmiana?

Parlamentarny Zespół ds. Medycyny Bólu

Parlamentarny Zespół ds. Medycyny Bólu powstał w lipcu 2024 roku. Obecnie aktualny skład obejmuje grupę 15 posłów. Posiedzenie dotyczące wspomnianego raportu było czwartym od początku jego istnienia. Do zadań zespołu należą między innymi:

• zwiększenie dostępności do wielokierunkowego leczenia chorych z bólem przewlekłym,
• zwiększenie wyceny świadczeń w wielospecjalistycznych poradniach leczenia bólu,
• zwiększenie bezpieczeństwa leczenia przeciwbólowego,
• wdrożenie profilaktyki bólu przewlekłego,
• opracowanie kompleksowych programów opieki dla pacjentów z zespołami bólowymi,
• opracowanie map potrzeb zdrowotnych w zakresie leczenia bólu,
• utworzenie Specjalistycznych Oddziałów Leczenia Bólu.

Powszechne stosowanie leków przeciwbólowych OTC i zagrożenia

Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz paracetamol, są niezwykle popularne. Miliony pacjentów sięgają po nie regularnie, traktując je jako podstawowe środki łagodzące ból. Szeroka dostępność tych preparatów zarówno w aptekach, jak i supermarketach czy stacjach benzynowych, sprawia, że takie samoleczenie stało się normą. Niestety, wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń wynikających z długotrwałego lub nieodpowiedniego stosowania tych leków. Nadużywanie NLPZ może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak uszkodzenie nerek czy choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Paracetamol, choć uznawany za względnie bezpieczny, w zbyt dużych dawkach może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby.

Czy reklamy leków przeciwbólowych powinny zniknąć z mediów?

Eksperci podkreślają, że reklamy leków przeciwbólowych mogą przyczyniać się do ich nadmiernego stosowania. Dynamiczne, przekonujące kampanie marketingowe sprawiają, że pacjenci traktują te środki jako szybkie rozwiązanie na każdy rodzaj bólu. W rezultacie wielu pacjentów przyjmuje leki przeciwbólowe długoterminowo, bez konsultacji z lekarzem.

Problem z receptomatami i kontrola obrotu lekami

Kolejnym istotnym zagadnieniem podniesionym przez specjalistów jest ograniczenie możliwości wystawiania recept przez internetowe receptomaty. W ostatnim czasie ujawniono przypadki wystawiania recept np. na  opioidy bez odpowiedniej kontroli i weryfikacji pacjenta. Zdaniem ekspertów konieczne jest zapewnienie lekarzom pełnego dostępu do historii przepisywanych leków. Umożliwiłoby to skuteczniejsze wykrywanie przypadków nadużyć oraz zwiększenie bezpieczeństwa farmakoterapii.

Podsumowanie

Powszechna dostępność leków przeciwbólowych OTC to istotny problem zdrowotny, który wymaga odpowiednich regulacji. Eksperci alarmują, że konieczne jest ograniczenie ich reklamy oraz ściślejsza kontrola nad obrotem, aby zapobiec ich nadużywaniu i ograniczyć poważne konsekwencje zdrowotne. Długa jest jednak droga do wdrożenia proponowanych przez ekspertów rozwiązań. Dlatego, obecnie, szczególnie istotna jest edukacja ze strony farmaceuty (w zakresie prawidłowe stosowania czy przeciwwskazań).

red.

Źródło: https://www.termedia.pl/mz/PTBB-rekomenduje-zakaz-reklamy-lekow-przeciwbolowych,60453.html (dostęp on-line 20.03.2025 r.)

https://sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=POSIEDZENIAZESP&Zesp=1120 (dostęp on-line 20.03.2025 r.)