Stabilna choroba wieńcowa to jedna z najczęstszych chorób układu sercowo-naczyniowego. W większości krajów europejskich stwierdza się ją nawet u 20–40 tys. na milion mieszkańców [1]. Pierwszym objawem, na który skarży się chory, jest dławica piersiowa. Jak przedstawiają się objawy i jaką rolę pełni w tym przypadku trimetazydyna?

Dławica piersiowa

Najczęściej chorują osoby po 40. roku życia, zwłaszcza mężczyźni, choć po 65. roku życia kobiety zapadają na nią równie często. Ryzyko zachorowania jest wielokrotnie większe u osób z tzw. czynnikami ryzyka, do których zalicza się: palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, podwyższony cholesterol, występowanie choroby u członków rodziny (rodzice, rodzeństwo). Dusznica piersiowa objawia się przede wszystkim bólami w klatce piersiowej podczas wysiłku (szybkie chodzenie, wchodzenie po schodach). Bóle występują również w sytuacjach stresowych, w czasie posiłków, przy zmianie pogody, nagłej zmianie temperatury otoczenia, mają charakter tępy, rozpierający, rozrywający, ściskający, duszący, palący, rwący. Zlokalizowane są za mostkiem lub po lewej stronie klatki piersiowej (rzadko z prawej), mogą promieniować do lewego barku, ramienia, łokcia, dłoni, gardła, szczęki lub pleców. Zamiast bólu pacjent może również odczuwać duszność, uczucie ciężaru na klatce piersiowej. W niektórych przypadkach dolegliwości mają charakter nietypowy i trudno je rozpoznać. Jeżeli bóle są długotrwałe, silne, pojawiają się w spoczynku (brak wysiłku) i w nocy, to stanowią bardzo niepokojący sygnał zagrożenia zawałem serca. Jest to tzw. dławica piersiowa niestabilna – może prowadzić do znacznego upośledzenia sprawności, wiązać się z koniecznością ograniczenia aktywności, a także prowadzić do przedwczesnej śmierci, najczęściej w wyniku zawału serca.

Leczenie i jego cele

Zasadniczym celem terapii przewlekłej stabilnej dławicy piersiowej jest zmniejszenie ryzyka zgonu oraz poprawa komfortu życia pacjenta przez zniesienie lub zmniejszenie objawów. Terapia dławicy piersiowej polega przede wszystkim na zmianie stylu życia. Na każdym etapie choroby należy wdrożyć kompleksowe postępowanie, które opiera się na:

• zwalczaniu czynników ryzyka – bezwzględny zakaz palenia tytoniu, redukcja nadwagi, normalizacja ciśnienia tętniczego, zwalczanie zaburzeń lipidowych, normalizacja warunków pracy i wypoczynku, dostosowanie aktywności fizycznej;
• leczeniu chorób współistniejących (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe i inne);
• leczeniu farmakologicznym [2].

W celu zwiększenia efektu klinicznego zazwyczaj stosuje się kilka preparatów. Badania ostatnich lat pokazały korzyści płynące z jednoczesnego stosowania leków hemodynamicznych i środków działających na poziomie komórkowym (leki metaboliczne), do których należy trimetazydyna.

Trimetazydyna

Trimetazydyna to pochodna piperazyny, stosowana w terapii kardiologicznej od wielu lat. Jest wskazana w terapii skojarzonej w uzupełniającym leczeniu pacjentów ze stabilną dławicą piersiową, u których leczenie przeciwdławicowe pierwszego rzutu jest niewystarczające lub przeciwwskazane. Podstawa jej działania to selektywne hamowanie aktywności końcowego enzymu biorącego udział w procesie beta-oksydacji długołańcuchowych kwasów tłuszczowych. To z kolei hamuje utlenianie kwasów tłuszczowych, wtórnie nasila oksydację glukozy i prowadzi do zwiększenia wewnątrzkomórkowych zasobów fosfokreatyny, tym samym optymalizując metabolizm komórki i działając cytoprotekcyjnie [3]. Główną zaletą trimetazydyny MR jest uwalnianie substancji czynnej w dłuższym czasie. To z kolei pozwala na utrzymanie bardziej stałego stężenia leku w ciągu doby i ułatwia chorym przestrzeganie zaleceń lekarskich [4]. Badania kliniczne wykazały skuteczność i bezpieczeństwo trimetazydyny w leczeniu pacjentów z przewlekłą dławicą piersiową, zarówno jako jedynego leku, jak i wówczas, gdy korzyść ze stosowania innych produktów leczniczych przeciw niedokrwieniu była niewystarczająca. Należy jednak podkreślić, że nie jest to lek do leczenia napadów dławicy piersiowej, ani też leczenia początkowego niestabilnej dławicy piersiowej lub zawału mięśnia sercowego.

Piśmiennictwo:

1. Maria Frycz-Kurek A., Buchta P., Szkodziński J. Stabilna choroba wieńcowa –epidemiologia, diagnostyka, wybór postępowania. Choroby Serca i Naczyń 2008, 5 (3): 125–133.
2. Opolski G., Filipiak J.K., Piątkowski R. Stabilna dławica piersiowa – leczenie. Przew Lek. 2001, 4 (7): 32–39.
3. Wożakowska-Kapłon B. Trimetazydyna – ponowne spojrzenie na znany lek. Trimetazidine: a re-look at the well-known drug. Choroby Serca i Naczyń. 2013, 10(5): 268–269.
4. Ochotny R Cytoprotekcja w leczeniu choroby wieńcowej. Znaczenie leków o modyfikowanym uwalnianiu. Folia Cardiol. 2003, 10, 1: 1–8.