Choroba przeziębieniowa to infekcja wirusowa górnej części układu oddechowego dotycząca głównie błony śluzowej wyścielającej gardło, jamę nosową i zatoki przynosowe. Pacjenci skarżą się na zatkany nos, ból głowy, czy ból gardła, a stan ten utrzymuje się kilka dni. Zachorowania występują najczęściej w okresie od jesieni do wiosny, co jednak nie wyklucza możliwości występowania przeziębienia przez cały rok. Przeziębienie może być spowodowane przez ponad 200 rodzajów wirusów, z czego najczęściej przyczyną są: rinowirusy, wirusy paragrypy i grypy, RSV, koronawirusy, HMPV, HBoV i adenowirusy. Do zarażenia dochodzi drogą kropelkową przez styczność z chorym lub przez kontakt z zakażonymi przedmiotami. Wirusy dostają się do organizmu przez nabłonek błony śluzowej nosa. Tam namnażają się, na co organizm odpowiada reakcją zapalną. Rozszerzają się naczynia krwionośne oraz wzmożone jest wydzielanie gruczołów błony śluzowej, co prowadzi do zmniejszenia drożności górnych dróg oddechowych. Objawia się to katarem oraz utrudnionym oddychaniem.

Czynnikiem chorobotwórczym jest ponad 200 serotypów wirusów, dlatego tak trudne jest stworzenie skutecznego leku pozwalającego wyeliminować przyczynę choroby, tak jak to jest w przypadku leków przeciw wirusom grypy. Jednocześnie nie jest możliwe wykorzystanie antybiotykoterapii, która w przypadku infekcji wirusowej nie da pożądanego efektu, a jedynie może doprowadzić do zaburzenia równowagi naturalnej flory bakteryjnej, która jest obecna nie tylko w przewodzie pokarmowym, ale także w jamie nosowej, gardle, jamie ustnej. W leczeniu przeziębienia stosowane jest głównie postępowanie objawowe.

Wspomagające znaczenie w leczenie objawów grypy, przeziębienia, zapalenia oskrzeli z towarzyszącym kaszlem, bólami kostno-stawowymi oraz bólami mięśniowymi mają preparaty zewnętrzne. W ich skład wchodzą przede wszystkim mieszaniny olejków eterycznych wykazujące różnorodne działanie: antyseptyczne, rozgrzewające, przeciwzapalne, przeciwbólowe, rozkurczające i uspokajające. Środki te można stosować do wcierań, masażu, okładów, kąpieli, do płukania gardła i w postaci inhalacji.

Najpopularniejszym wśród farmaceutów lekiem zewnętrznym do stosowania na objawy przeziębienia i grypy, który zajął pierwsze miejsce w ankiecie jest maść Vicks VapoRub (WICK Pharma Zweigniederlassung der Procter & Gamble GmbH). To lek o działaniu 3-w-1 na objawy przeziębienia: katar, kaszel i podrażnienie gardła. W skład Vicks VapoRub wchodzą 4 aktywne składniki: mentol – wywołuje uczucie chłodu, łagodzi obrzęk śluzówek nosa, zwiększa drożność dróg oddechowych i łagodzi kaszel. Olejek eukaliptusowy i olejek terpentynowy pobudzają wydzielanie śluzu w górnych i dolnych drogach oddechowych, co pobudza odkrztuszanie i sprzyja ich oczyszczeniu. Kamfora, parując, łagodzi obrzęk śluzówek małżowin nosowych oraz wykazuje działanie łagodnie znieczulające na błonę śluzową dróg oddechowych. Vicks VapoRub może być stosowany z innymi lekami ogólnoustrojowymi w każdej terapii przeziębieniowej zarówno przez dorosłych, jak i dzieci powyżej 5. roku życia.