Użytkowanie monitorów a wzrok
Konieczność korzystania z komputera jest obecnie powszechna. W zasadzie wszyscy używamy ich w pracy albo w domu. Poza niewątpliwymi korzyściami pojawiają się jednak poważne problemy zdrowotne, m.in. „syndrom biurowego oka”, bóle szyjne, czy bóle głowy.
Do przyczyn wywołujących tzw. syndrom biurowego oka można zaliczyć: wady wzroku, które nie są korygowane lub nigdy nie były zdiagnozowane, oraz podrażnienia oka wywołane przez nieprawidłową częstość i przebieg odruchu mrugania. Wady wzroku, które nie są prawidłowo korygowane mogą wywoływać bóle głowy, pieczenie i zamazane widzenie, bardzo utrudniając tym normalną pracę lub zabawę przed monitorem komputera. Należy przy tym podkreślić, że monitory same w sobie nie są odpowiedzialne za jakiekolwiek zaburzenia wzroku. To raczej ich nieprawidłowe użytkowanie wywołuje dolegliwości.
Objawy syndromu biurowego oka
Do objawów podrażnienia określanego jako syndrom oka biurowego zaliczamy: pieczenie oczu, ich swędzenie, zaczerwienienie, łzawienie, światłowstręt. Mogą być one skutkiem oddziaływania różnych czynników, takich jak:
- Nieprawidłowe oświetlenie:
- oświetlenie dzienne lub sztuczne bezpośrednio skierowane na oczy lub ekran;
- słabe wyostrzenie obrazu na ekranie będące wynikiem nieprawidłowego funkcjonowania monitora;
- zbyt intensywne lub zbyt słabe oświetlenie w pokoju;
- odbicia powstające na gładkich powierzchniach;
- sąsiadujące z ekranem przedmioty w kontrastowych kolorach.
- Wysiłek związany z ciągłym, przedłużającym się patrzeniem z bliska. Jeśli monitor znajduje się w odległości mniejszej niż 60–80 cm od oczu użytkownika, mięśnie odpowiedzialne za wyostrzenie obrazu i ruch oka podlegają ogromnemu napięciu. Im bliżej znajduje się dany przedmiot i dłużej wpatrujemy się w niego, tym większy jest to wysiłek dla oka.
- Nieodpowiednie miejsce pracy będące skutkiem błędnego doboru i ustawienia mebli. Monitory powinny być ustawione w odległości przynajmniej 40–50 cm od twarzy użytkownika, 10–20 stopni poniżej linii oczu. Wszelkie dokumenty, na które patrzy użytkownik, powinny być umieszczone na poziomie ekranu. Siedzenie powinno być wygodne, dobrane do wysokości, z możliwością zmiany kąta oparcia. Monitory powinny być umieszczone w najodpowiedniejszy dla użytkownika sposób, tak aby uniknął on ryzyka przyjęcia nienaturalnych pozycji.
Nawilżanie – sposób na suche oko
Skuteczną terapią dolegliwości oka biurowego jest miejscowe nawilżanie gałki ocznej. Dostępnych jest wiele takich właśnie preparatów, zwanych „sztucznymi łzami”. Mają one postać kropli lub hydrożeli do oczu. Jałowość kropli zapewniają systemy ABAK, COMOD oraz jednorazowe opakowania (minimsy). Takie rozwiązanie pozwala na uniknięcie dodatku konserwantów do kropli. Środki konserwujące mogą dodatkowo podrażniać oko, a nawet wywoływać reakcje alergiczne. Kropli z konserwantami nie można stosować, gdy nosi się soczewki kontaktowe. Warto polecać pacjentom preparaty na bazie kwasu hialuronowego, które szybko niwelują dolegliwości i mogą być bezpiecznie stosowane przez dłuższy czas. Ponieważ zbliża się sezon letni, co wiąże się z większym nasłonecznieniem, warto sięgnąć po produkty zawierające filtry UV – jest to dodatkowa ochrona oczu. Oczywiście trzeba poza tym nosić okulary przeciwsłoneczne, a do pracy przy komputerze stosować szkła z antyrefleksem. Ważne w nawilżaniu oczu jest wypijanie min. 2 litrów wody dziennie, gdyż to także nawilża skórę i błony śluzowe – od wewnątrz.
dr n. farm Anna Gajos